کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در ارزیابی ‏کمی و کیفی فرسایش بادی، مطالعه موردی: ‏دشت شورجستان آباده

نظر به اینکه بخش وسیعی از کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار داشته و هر ساله فرسایش بادی و وقوع طوفان‏های ماسه‏ای خسارات قابل توجهی بر منابع زیستی و اقتصادی کشور وارد می‏آورد، لزوم بررسی این پدیده و به‌ویژه به‌روز کردن شیوه‏ها و ابزار مطالعاتی و استفاده از فناوری‏های جدید به‌خوبی احساس می‏شود. همچنین عدم وجود و یا دشواری‏های دسترسی به اطلاعات مورد نیـاز مدل‏های فیزیکی و کمی، اســتفاده از مدل‏هـای کیفی در ارزیابی این پدیده را اجتناب‏ناپذیر می‏سازد. در چنین شرایطی، طرح‌ریزی یک مدل اطلاعاتی-محاسباتی بر مبنای سامانه‌‏های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و استفاده از سنجش از دور (RS) برای تهیه اطلاعات میدانی به ‌منظور بررسی فرسایش بادی ضروری به ‌نظر می‌رسد. از این رو، در این تحقیق مدل ارزیابی کیفی فرسایش بادی ایریفر (IRIFR) در قالب سامانه اطلاعات جغرافیایی اجرا و از سنجش از دور برای تعیین پارامترهای مورد نیـاز اسـتفاده شد. هدف اصلی این پژوهش، استفاده از نتایج تحقیقات انجام شده و مرتبط، تدوین و ساماندهی روش‌‏ها و مدل‌های به‌کار رفته و ارائه شده در آن‌ها در جهت انجام مطالعات فرسایش بادی، و نیز تبیین چگونگی استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در ارزیابی کمی و کیفی فرسایش بادی (مدل اریفر) می‏باشد. از نتایج مهم پژوهش حاضر می‏توان تهیه و تدارک مدون برخی لایه‏های اطلاعاتی مورد نیاز مدل، حذف نقشه اولیه واحدهای همگن کاری در تعداد قابل توجهی از عوامل، کاهش اثر قضاوت کارشناسی و در نهایت قابلیت تکرار دوره‏ای مدل را نام برد. بدین ترتیب علاوه بر سازماندهی و سرعت بیش‌تر مطالعات و کاهش حجم و هزینه عملیات میدانی، مکان‏های با حساسیت بالا در دوره‏های زمانی مورد نظر شناسایی شده و در نهایت، با تلفیق مناسب اطلاعات دقت ارزیابی ارتقا می‌‏یابد.